W ZSOiT w Wojkowicach już na poziomie edukacji w szkole średniej można poznać specyfikę kształcenia na  wyższych uczelniach. Stąd też nasze działania w zakresie pozyskiwania partnerów w edukacji z kadry akademickiej, której wiedza, kwalifikacje i doświadczenie naukowe pozwalają nam rzetelnie przygotować uczniów do przekroczenia kolejnego progu edukacyjnego. Tym razem – 30 marca –  w ramach współpracy z Uniwersytetem Śląskim mieliśmy przyjemność gościć dr. Grzegorza Błahuta z Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie, który przeprowadził dla naszych uczniów warsztaty, dotyczące postaw tolerancji i otwartości, a także obalania stereotypów.
Punktem wyjścia podczas warsztatów była praca w grupach zadaniowych, polegająca na przygotowaniu skojarzeń związanych z przedstawicielami  wskazanych nacji. Po kilku minutach  nastąpiła prezentacja efektów pracy pozostałym grupom, które – kierowane cechami charakterystycznymi dla danej narodowości –  musiały ją rozpoznać. Ta droga prowadziła wprost do dyskusji na temat stereotypów, krzywdzących schematów, myślenia konstruowanego na nasze potrzeby niejako „na poczekaniu”, by się odnaleźć, zidentyfikować, zaszufladkować „Innego” i tym samym zyskać poczucie bezpieczeństwa. Poznając bowiem inną kulturę stosujemy własne, znane nam kategorie pojęciowe, postrzegamy odmienności przez pryzmat tego, co swojskie i w ten sposób budujemy uproszczony obraz rzeczywistości, tworzymy stereotypy. Prawdziwe, „nieprzetworzone” poznanie innej kultury jest możliwe tylko poprzez próbę wniknięcia w nią „od środka”, odwoływanie się do naukowych źródeł, a nie tego, co wybrane przez przedstawicieli innych narodowości i zamieszczone w Internecie.
Dopiero wtedy oczywiste będzie, że nie można utożsamiać zamieszkujących Rumunię Romów z Rumunami, a tak wiele filmów z drogi, które udostępniają Rosjanie i uwiecznionych na nich szczegółów wynika z faktu skorumpowania policji i konieczności posiadania niepodważalnych dowodów przez kierowców. Charakterystyczne dla Japończyków nastawienie do ludzi, zdarzeń i spotkań towarzyskich, które niejednokrotnie budzi uśmiech u przedstawicieli innych nacji wynika natomiast ze specyfiki życia pod ciągłą presją czasu, problemów z przestrzenią, zgęszczeniem ludności. Kiedy zastanowimy się krytycznie nad tym, kogo się boimy, co jest postrzegane w kategoriach realnego zagrożenia, to okaże się, ze sylwetka Araba w naszej kulturze wykreowana jest głównie poprzez doniesienia medialne, więc także „przetworzona”.
Zatem tylko odwołanie się do źródeł wiedzy o  różnych narodowościach i nieustanne weryfikowanie stereotypów może tworzyć prawdziwy obraz rzeczywistości i budować pozytywne relacje, oparte na otwartości w stosunku do „Innego”.

Agnieszka Mańka